[Bu çalışmayı, hayatıma kattıkları çok şey için Kuran Adresim bloğumdaki hummalı çalışma içeriğinde teşekkür etmeye bir türlü fırsat bulamadığım değerli eşim ve çocuklarıma armağan ediyorum. Umarım Kuran Adresim bloğumdan sonra benimle gurur duyabilecekleri yeni bir iş çıkarmayı başarabilirim.]
Ahmet Attila Güven
SIRASIYLA Okuma Öğrenme Tavsiyesi
- İlkel Toplum
*İLKEL TOPLULUK, KÖLECİ TOPLUM, FEODAL TOPLUM
(Zubritski, Mitropolski, Kerov)
*AİLENİN ÖZEL MÜLKİYETİN ve DEVLETİN KÖKENİ
(Friedrich Engels)
*ESKİ TOPLUM (Lewis H. Morgan)
- Köleci Toplum (M.Ö 8500)
*Antik Yunan (Filozofları)
- Feodal Toplum
*Britanya deneyimleri
(x) Lordlar Kamarası (11.YY)
(x) Avam Kamarası (14. YY)
(x) Uzun Parlamento
- Karanlık Çağ (Bin Yıllık Karanlık) (5. YY - 14. YY)
- İslam'ın Altın Çağı
*Abbasilerden 15. YY'a kadar Avrupa'yı tekrar Antik Yunan filozofları ile tanıştırdı ve Rönesansın zeminini hazırladı
(Allah Peygamber Kitap - Hikmet Kıvılcımlı)
(Barbarların Tarihi Ezilenin Dini - Canan Özcan Eliaçık)
- Yüksek Orta Çağ (M.S 1000 - 1300)
- İstanbul'un fethi
*Orta Çağ'ı kapatıp Yeni Çağ'ı açtı
(Fetih ve Medeniyet - Hikmet Kıvılcımlı)
-(İlkel sosyalizmden kapitalizme ilk geçiş: İngiltere - Hikmet Kıvılcımlı) (15. YY)
-Burjuvazinin doğuşu
- Rönesans (15. YY - 16. YY)
-Reform (16. YY)
-Aydınlanma Çağının başlangıcı (1685)
- İngiliz Devrimi
*Halklar Beyannamesinin ilanı
- Sanayi Devrimi
- Amerika Bağımsızlık Bildirgesi
- Fransız İhtilali (1789)
*İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi
*Özgürlük, Eşitlik, Kardeşlik şiarıyla aydınlanma mücadelesinin hayata geçişi
*Yeni Çağ'ı kapanıp Yakın Çağ'ın başlaması
-Marks & Engels öncesi komünizm düşüncesi ve tarihi
-Komünist Birlik (1847)
*Komünist İman Yemini (Engels) (1847)
*Komünist İlkeler (Engels) (1847)
- Komünist (Parti) Manifesto(su) (29 Şubat 1848)
*İnsanlığın Marksizm ile tanışması ve Özgürlük, Eşitlik, Kardeşlik şiarıyla hayata geçtiği halde burjuvazinin yarattığı eşitsizlikler ve geçmişin gerici etkileri ile yarım kalan aydınlanma mücadelesinin yeniden ayağa kaldırılışı
- 1848 Devrimleri
* Komünist Manifestonun yarattığı etki ile bütün Avrupa'yı saran tarihin en geniş kapsamlı kalkışması ve insanlığın Özgürlük, Eşitlik, Kardeşlik mücadelesindeki ilk yenilgisi
- Birinci Dünya Savaşı (1914 - 1918)
*Krizlerini aşamayan kapitalist emperyalist sistemin ilk paylaşım mücadelesi
- 1917 SSCB Devrimi
*(SSCBnin yıkılışı, insanlığın Özgürlük, Eşitlik, Kardeşlik mücadelesinin ikinci yenilgisi)
- İkinci Dünya Savaşı (1939 - 1945)
-(İlkel sosyalizmden kapitalizme son geçiş: Japonya - Hikmet Kıvılcımlı)
----------------------------------------------------------------------------------
-GİRİŞ-
Yukarıdaki listeyi vermemin nedeni Das Kapital'i anlayabilmek için öncelikle bu külliyatı sırasıyla okuma ya da öğrenme zorunluluğunuzun olması. Tabi bu külliyatın içinde yapılan yolculuk esnasında ister istemez tarih, sosyoloji vs vs gibi bir çok dal ile ilgili birikim elde etmeniz kaçınılmaz. Özellikle en başta isimlerini ve yazarlarını verdiğim kitaplar bu işin abc'si. Bu kitaplarla başlar ve sıralamayı takip ederseniz gerisi çorap söküğü gibi gelir.
Artık kitap okumanın pek sevilmediğini biliyorum. Ne mutlu ki internet bilgi deryası ve içinde çok sayıda pdf kitap, makale vs var. Çok şanslısınız. Bizler her şeyi el yordamıyla heybemize doldurmaya çalıştık hep ama geç yaşımızda da olsa internetin nimetlerinden faydalanıyoruz.
Gelelim "Das Kapital"e
"Das Kapital"i anlamak için kendinize sürekli sormanız gereken tek soru "Das Kapital'in amacı nedir?" sorusudur.
Bu konuda bilmeniz gereken birincil önemdeki şey Das Kapital'in bir ekonomi kitabı olmadığıdır. Marks da ekonomist değildir. Ya da Marks'ın amacı ekonomiyi diğer iktisatçılardan daha iyi açıklamak değildir.
Marks ekonomiyi açıklamaz, "ekonomi" adı verilen nesnel yanılsamanın yani bir tür ilizyonun zaman içinde nasıl inşa edildiğini ve bu toz bulutunun zamanla nasıl ortadan kaldırılabileceği konusunda "kendince" bilimsel bir önermede bulunmaktadır. (Ben bu önermeye katılanlardanım)
Başka bir deyişle, Marks "ekonomi" adı altında sergilenen oyunda doğal ve ebedi görünen, son derece kendine özgü bir üretim ve değişim biçiminin tarihsel ortaya çıkışını açıklamaktadır.
Marks üretim değer biçimini ve buna uygun emtia fiyatlandırma mekanizmasını sona erdirmek istemiştir.
Das Kapital hayret verecek ölçüde zengin bir kitaptır. Sayfalarında sayısız siyasal iktisat(ekonomi politik)çının, filozofun, antropoloğun, gazetecinin ve siyaset teorisyeninin yanı sıra Shakespeare, antik Yunanlılar, Faust, Balzac, Shelley, peri masalları, kurt adamlar, vampirler ve şiirler cirit atmakta. Marks muazzam bir kaynak çeşitliliğinden faydalanmış. Bunları bulmak ve öğrenmek oldukça eğitici ve eğlendirici. Hayatınızı niçin böyle yaşadığınıza ışık tutabilecek muazzam çeşitlilikte ki kaynakları keşfetmek sizi bekliyor.
Ben böyle şeylere inanmam ama tipik başak burcu olarak bilinen tiplerdenim. En azından eşim ve çocuklarım böyle söyler. Titiz, detaycı, disiplinli hatta obsesif ama David Harvey'in deyişiyle konuların üzerinden ne diyor, nasıl diyor ve neyi varsayıyor çabasıyla ince dişli bir tarakla geçip giderken sizleri fazla üzmemeyi garanti ediyorum.
Marks'a göre "yeni bilgi", kökten farklı kavramsal blokları alıp birbirine sürterek devrimci ateş yakıldığında ortaya çıkar. Das Kapital'de fiilen bunu yapıyor. Farklı düşünsel gelenek ve pratikleri bir araya getirerek tamamen yeni ve devrimci bilgi çerçevesi yaratıyor.
Das Kapital'de ortaya konan analize esin veren üç büyük düşünsel ve siyasal gelenek vardır:
-Birincisi; Klasik Siyasal İktisat (17. ve 18. yüzyıl siyasal iktisadı) (Genellikle İngiltere örneği temel alınmıştır)
-İkincisi: Antik Yunanlılarla başlayan felsefi düşünce hareket ve sorgulamaları
-Üçüncüsü: Ütopik Sosyalizm (Komünist Manifesto'da da yer vermiştir)
Marks'ın Das Kapital'inde bir araya getirdiği üç ana hat bunlardır. Marks'ın amacı sol siyasal projenin yönünü, nispeten sığ bulduğu ütopyacı sosyalizmden bilimsel sosyalizme çevirmektir. Doğal olarak bunun için sadece ütopyacı sosyalistler ile siyasal iktisatçıları karşı karşıya getirmesi yetmeyecekti. Sosyal bilimlerin yönteminin her yönünü yeniden yaratması ve düzenlemesi gerekiyordu. Kabaca ifade edersek, bu yeni bilimsel yöntem, esas olarak şu sorulara cevap vermek üzerine kuruluydu
-Komünizm nedir ve komünistler nasıl düşünmelidir?
-Komünist devrime giden yolu daha etkin bir şekilde saptamak için kapitalizmi nasıl bilimsel olarak anlayabilir ve eleştirebiliriz?
Sonunda göreceğimiz gibi, Das Kapital'in kapitalizmi bilimsel temelde anlamaya dair söyleyecek çok şeyi vardır, ama komünist devrimin nasıl inşa edileceği konusunda pek bir şey demez. (David Harvey)
